Een groenbeleidsplan op maat van Aarschot

30 Januari 2013

Een groen beleidsplan op maat van Aarschot We worden geconfronteerd met stijgende energieprijzen, schaarse fossiele brandstoffen, onverantwoord gebruik van energie en ruimte, fijn stof, verhoogde CO2 uitstoot, een veranderend klimaat, steeds drukker verkeer, een falende economie. Problemen waar Aarschot niets aan kan doen? Toch wel. Aarschot kan een groen beleidsplan uitwerken en zo een antwoord geven op lokaal niveau.Een groen beleidsplan omvat een klimaatplan waardoor de CO2 uitstoot mindert en we minder afhankelijk zijn van dure en milieubelastende brandstoffen, staat borg voor een gezonde en veilige leefomgeving, gaat voor een duurzame economie en is goed voor onze portemonnee.Groen Aarschot geeft een aantal smaakmakers om alle beleidsplannen te vergroenen. De voorstellen zijn laagdrempelig, haalbaar en kunnen binnen het jaar of 2 jaren uitgevoerd worden.

TEKENEN VAN HET BURGEMEESTERSCONVENANT

Het burgemeestersconvenant (*1) is een Europees initiatief waarbij lokale overheden gestimuleerd worden om een klimaatbeleid en dito plan uit werken. Het klimaatplan heeft als doel de uitstoot van CO2 met 20% te reduceren. Energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen op het grondgebied van de gemeente staan centraal in een klimaatplan. Door het burgemeestersconvenant te ondertekenen, engageert een gemeente zich om een lokaal klimaatplan op te stellen en uit te voeren.De provincie Vlaams-Brabant zal eveneens het burgemeestersconvenant ondertekenen alsook haar steden en gemeenten ondersteunen bij het uitwerken van een lokaal klimaatplan (*2).

Groen Aarschot vraagt de Burgemeester, de heer André Peeters, om net als 63 andere Belgische burgemeesters het burgemeestersconvenant te ondertekenen.

EEN REFERENTIEMETING

Aarschot brengt de CO2-uitstoot van het hele grondgebied in kaart. Deze inventarisatie is de nul-referentie en geeft een beeld van de huidige situatie. VITO3 zou een vrij algemene en summiere referentiemeting voor heel Vlaanderen opmaken. De provincie Vlaams-Brabant heeft plannen om dit voor elke gemeente op haar grondgebied te verfijnen. De provinciale regiowerking kan Aarschot ondersteuning geven.Een energieaudit voor de gebouwen in handen van de gemeente, o.a. het zwembad kan deel uitmaken van een referentiemeting. In tijden van hoge energiefacturen is dit geen overbodige luxe. Aan de hand van de resultaten van de energieaudit, moeten maatregelen getroffen worden om de gebouwen meer energie-efficieënt te maken. Een voorbeeld: specialisten gaan na of het mogelijk is de temperatuur van het water van het stedelijk zwembad en de omgevingstemperatuur te verlagen lager zonder verlies van comfort, eventueel met aanpassing van de infrastructuur. De verlichting van de sporthal en de het zwembad werden reeds onderzocht en aangepast.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Leefmilieu, de heer Geert Schellens om een referentiemeting uit te voeren.

OPSTELLEN VAN EEN KLIMAATPLAN

Dankzij de referentiemeting (zie punt 2) kent Aarschot de CO2-uitstoot van het hele grondgebied. Op basis daarvan worden prioriteiten vastgelegd om de uitstoot terug te dringen. Dit wordt weergegeven in een lokaal klimaatplan. Zoals reeds vermeld, engageert de provincie Vlaams-Brabant zich om haar gemeenten hierbij te ondersteunen.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Leefmilieu, de heer Geert Schellens om een lokaal klimaatplan op te stellen.

AUTOLOZE DAGEN

Tijdens de vorige legislatuur werden door het stadsbestuur enkele stevige stappen gezet om de Aarschotse binnenstad autoluwer te maken. Een autoluw stadscentrum heeft voordelen: een groter veiligheidsgevoel, aangename manier om te winkelen waardoor de lokale economie wordt gestimuleerd, minder uitlaatgassen, ... Autoloze dagen ? gecombineerd met opendeurdagen van het Aarschotse patrimonium of winkeldagen, zijn een middel om de voordelen van een autoluw stadscentrum in de verf te zetten. Inspiratie kan gevonden worden bij initiatieven rond de Week van de Mobiliteit, 16 tot 22 september 2013 en de Autoloze Zondag, 22 september 2013 (*4).

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Lokale Economie, de heer Mattias Paglialunga en de Schepen van Mobiliteit, mevrouw Gwendolyn Rutten om hun schouders onder initiatieven zoals autoloze dagen te zetten.

MET BELGERINKEL NAAR DE WINKEL

'Met Belgerinkel naar de Winkel' (*5) is een succesvolle campagne van o.a. de Bond Beter Leefmilieu die de bevolking stimuleert om met de fiets te gaan winkelen. Het concept is eenvoudig: bezoekers die met de fiets komen winkelen krijgen bij de deelnemende handelaars een stempel. Met een volle stempelkaart maak je kans op een van de vele mooie prijzen. In 2012 deden 204 gemeenten en 16.000 handelaars mee. Het initiatief zet de lokale handelaar in de bloemetjes en zorgt voor een afname van de uitstoot van fijn stof en CO2.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Lokale Economie, de heer Mattias Paglialunga en de Schepen van Mobiliteit, mevrouw Gwendolyn Rutten om in samenspraak van de lokale handelaars Aarschot te laten deelnemen aan het initiatief 'Met Belgerinkel naar de Winkel'.

FIETSENSTALLINGEN MET OPLAADPUNTEN

Groen Aarschot pleit voor een doordacht fietsbeleid voor Aarschot. De bevolking wordt aangemoedigd om voor korte afstanden de auto te laten staan en te voet te gaan of te fietsen. Meer fietsstallingen op strategische plaatsen zijn hierbij onontbeerlijk: sporthal, gemeente- en kerkpleinen, stadhuis, markten, scholen, jeugdhuis, verenigingslokalen zoals Chiro, Scouts, KSA, feestzalen , ....Daarenboven zijn elektrische fietsen in opmars. Op dit moment telt Aarschot 6 fietsoplaadpunten (prive?-initiatief (*6)). Het is geen overbodige luxe om aan de fietsenstallingen duidelijk gemarkeerde openbare oplaadpunten (*7) te voorzien en deze te promoten.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Infrastructuur en Openbare Werken, mevrouw Christel Verlinden om extra fietsenstallingen en oplaadpalen op strategische punten te plaatsen.

30KM-ZONES

De Aarschotse stadskern is sinds 2011 omgevormd tot een 30km-zone. Dit komt de veiligheid en leefbaarheid van de bewoners ten goede (*8, *9). Groen Aarschot wil de 30km-zone uitbreiden naar plaatsen waar voetgangers en fietsers prominent aanwezig zijn en waar het STOP- principe, eerst stappers, dan trapper, openbaar vervoer en personenwagens aan de orde is: aan lokalen van (jeugd)verenigingen bv. Chiro Rillaar-Gijmel-Ourodenberg, straten met winkels, wijken waar op straat kan gespeeld worden. De infrastructuur wordt op die plaatsen aangepast om fietsers en voetgangers voorrang te geven. Op die plaatsen moet de signalisatie bv. verkeersborden en wegmarkeringen, duidelijk zijn en opvallen. Reguliere borden vallen minder op. Daarom schildert men in Leuven ook grondborden.

Groen Aarschot vraag de Schepen van Mobiliteit en Verkeersveiligheid, mevrouw Gwendolyn Rutten om een inventarisatie op te maken van de plaatsen waar een limitering van de snelheid tot 30km/u nodig is en daarna de nodige structurele maatregelen te treffen.

VERGROENING en BIODIVERSITEIT: INHEEMS PLANTGOED, INSECTEN, GEVELBEPLANTING

Het vorige stadsbestuur engageerde zich om meer aandacht te besteden aan onze inheemse biodiversiteit en actief deel te nemen aan de provinciale biodiversiteitscampagne 'Je hebt meer buren dan je denkt' (*10). Dit zou zich moeten vertalen naar concrete acties die bijdragen tot de bescherming en toename van de Aarschotse koesterburen (*11). Jammer genoeg stellen we vast dat keer op keer gekozen wordt voor exotische aanplant en/of - genetisch gemanipuleerde - cultivars. De keuze voor exoten houdt het gevaar van potentieel invasieve soorten in (*12). Migrerende diersoorten hebben stapstenen nodig om van het ene gebied naar het andere gebied te gaan in ons versnipperde landschap. Exoten en cultivars kunnen niet dienen als stapsteen. Geen nood, er zijn voldoende mooie inheemse alternatieven (*13).

Bijen hebben het door gebruik van insecticides, ziektes en de afname van het aanbod van nectarhoudende planten, enz steeds moeilijker. Nochtans zijn bijen een essentieële schakel in onze voedselproductie (fruit). Solitaire bijen zijn onschuldige diertjes. Bovendien is het een plezier om te zien en zeer aanschouwelijk wanneer ze in het voorjaar nestgangen boren en eitjes leggen. Om de bevolking rond deze problematiek te sensibiliseren stellen we voor om op verschillende plaatsen, stadspark, Elzenhof, Pieter Verhaegensquare, ... insectenhotels te bouwen. Dit hoeft niet veel geld te kosten en kan niet zelden met recuperatiemateriaal. De insectenhotels kunnen gemaakt worden in samenwerking met de Aarschotse scholen eventueel onder supervisie van de groendienst, INL, RLNH, .... Deze actie kan kaderen binnen MOS (Milieuzorg Op School). Educatieve borden geven duiding over het nut van de bij en de insecten. Aangezien bijen bestuivers zijn is het aangewezen om in de onmiddellijke omgeving van het insectenhotel een insectentuin met inheemse plantensoorten te voorzien.

Ook in verstedelijkte gebieden hebben we oog voor groen. Vergroening kan door gevelbeplanting (*14), die zorgt tevens voor extra opname van CO2

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Leefmilieu, de heer Geert Schellens om te kiezen voor voor inheemse biodiversiteit en vergroening.

DIGITALISERING NIEUWSBRIEVEN

Aarschot post periodiek in alle brievenbussen op haar grondgebied magazines en nieuwsbrieven: Stampertje, cultuur- en stadsmagazine, .... Dit is een enorme financiële kost en dito papierverbruik. Nochtans zijn er voldoende digitale alternatieven (e-nieuwsbrieven, stadswebsite, ...). Inwoners moeten op een eenvoudige manier kunnen aangeven dat ze een papieren dan wel een digitale versie verkiezen. Bovendien moeten alle nieuwsbrieven op de stedelijke website voor iedereen op een eenvoudige manier te raadplegen zijn.Raadsleden, commissieleden, e.d. krijgen uitnodigingen, verslagen, achtergrondinformatie, ... nog steeds op papier toegestuurd. Ook dit is een meerkost voor de stadskas en een extra belasting op het milieu. Deze documenten worden dus best gedigitaliseerd, beschikbaar gemaakt via een internetplatform en via e-mail verstuurd.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Modernisering van de stadsdiensten, digitalisering, ICT en administratieve vereenvoudiging, mevrouw Gwendolyn Rutten om de digitale alternatieven op hun haalbaarheid te onderzoeken, uit te testen, en op te starten.

GROEN BESTEK

De plannen voor werkzaamheden en activiteiten moeten opgemaakt worden volgens een Groen Bestek dat milieuvriendelijkheid en duurzaamheid beoogt. Concreet: voor elke cent die de stad uitgeeft, maak je een groene toets en ga je na of het gezond en mens- en milieuvriendelijk is. RUPS worden op een CO2 neutrale manier opgemaakt.Bond Beter Leefmilieu ondersteunt gemeenten bij het leren opmaken van een Groen Bestek (*15). Diensthoofden en verantwoordelijken die regelmatig een bestek opmaken, kunnen rond dit thema een vorming volgen.

Groen Aarschot vraag de Schepen van Leefmilieu, de heer Geert Schellens, de Schepen van Financieën, de heer Bob Verstraete en de Schepen van Openbare Werken, mevrouw Christel Verlinden om plannen en voorstellen te toetsen aan een Groen Bestek.

DE FIETSENDE STADSAMBTENAAR en STADSBESTUUR

Het stadspersoneel en het stadsbestuur geven het voorbeeld: de fietsende ambtenaar, burgemeester, schepenen en raadsleden. De fiets is in vele gevallen ideaal om van en naar het werk te rijden. Verplaatsingen in en rond de stad doe je natuurlijk zoveel mogelijk met de fiets of te voet. Om dit te stimuleren worden fietsen aan het stadhuis, sociaal huis, gemeentelijke gebouwen ter beschikking gesteld. Het onderwijzend personeel wordt eveneens aangemoedigd om naar school te fietsen. Een fietsende schepen van Sport?

Groen Aarschot vraagt de Burgemeester verantwoordelijk voor Personeel ? Openbaar ambt en vorming, de heer Andre? Peeters om maatregelen te nemen die het fietsgebruik door het stadspersoneel en het stadsbestuur te stimuleren.

VEGGIE en HAPPY MEAT

In gemeentelijke instellingen zoals scholen en het OCMW, biedt men vegetarische maaltijden aan. De scholen van de andere netten worden ook aangemoedigd om dit initiatief over te nemen. De hoeveelheid vlees wordt beperkt en het aandeel groenten wordt groter. Het vlees dat men aanbiedt is bij voorkeur biologisch 'Happy Meat'. Dieren worden veelal op een sterk doorgedreven en grootschalige geïndustrialiseerde manier gevoed en gekweekt. De vleesindustrie is zeer energie-intensief en levert een grote bijdrage tot het nefaste broeikaseffect, door de transportkilometers van het voedsel voor de dieren, door de transportkilometers van het vlees, door de verhoogde uitstoot van methaan door het soort voedsel dat de dieren krijgen (*16).

Groen Aarschot vraagt de Burgemeester verantwoordelijk voor Onderwijs, Politie en Brandweer, de heer Andre? Peeters en de OCMW voorzitter, mevrouw Julia Mellaerts om het initiatief om vegetarische maaltijden en maaltijden met minder vlees en meer groenten aan te bieden in gemeentelijke instellingen te steunen en uit te voeren.

LOKALE PRODUCTEN

Tijdens evenementen die het stadsbestuur organiseert waar eten en drank wordt geserveerd bv. recepties, kiest men voor lokale producten. Dit haalt de transportkilometers naar beneden. Wanneer streekproducten niet voorhanden zijn, opteert het stadsbestuur voor een fairtrade alternatief.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Cultuur en Evenementen, de heer Steven Omblets om voor eten en dranken aangeboden tijdens stadsevenementen te kiezen voor lokale en fairtrade producten.

MINDER ENERGIEVERBRUIK en ALTERNATIEVE ENERGIE

Het stadsbestuur investeert in alternatieve energie. De stad maakt een inventaris van de eigen beschikbare daken ? gemeentelijke scholen, stadhuis, ... - en oppervlakten die geschikt zijn voor zonnepanelen. Uiteindelijk plaatst de stad zelf zonnepanelen of verhuurt de oppervlakten. Natuurlijk worden de gebouwen eerst energie-efficiënt gemaakt door bv. het plaatsen van voldoende isolatie, isolerende ramen enz. De stad stimuleert bedrijven op de industrieterreinen aan om zonnepanelen te plaatsen. De laatste stap, energie-efficiënt maken van gebouwen en zonnepanelen plaatsen, is natuurlijk niet binnen 1 à 2 jaren realiseerbaar maar moet wel een doel zijn.

Groen Aarschot vraagt de Schepen van Leefmilieu, de heer Geert Schellens om een inventaris op te maken van de eigen daken die geschikt zijn voor zonnepanelen. Hij onderneemt ook de eerste stappen om uiteindelijk zonnepanelen te plaatsen.

 

(*1) http://www.burgemeestersconvenant.eu

(*2) Meer info bij [email protected]

(*3) http://www.vito.be

(*4) http://www.weekvandemobiliteit.be/info/autovrije-zondag-16-september

(*5) http://belgerinkel.be

(*6) http://www.fietsoplaadpunten.be

(*7) http://www.fietsoplaadpunten.be

(*8) Referentie: http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=E23O3M05

(*9) Referentie: http://nl.30kmh.eu/waarom-30kmu/luchtkwaliteit-en-klimaatopwarming/

(*10) www.koesterburen.be

(*11) http://www.vlaamsbrabant.be/wonen-milieu/milieu-en- natuur/natuur/koesterburen/gemeenten/aarschot.jsp

(*12) http://www.alterias.be/nl/wat-zijn-invasieve-planten-/definitie

(*13) http://www.alterias.be/images/stories/downloads/Nederlands/brochure_defi...

(*14) http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegroeni...

(*15) http://www.milieukoopwijzer.be/bezoeker/praktijk/GB/aanpak.php(*16) Referentie: loveMEATender, documentaire van Manu Coeman, RTBF.